Τι είναι το γλαύκωμα;
Το γλαύκωμα είναι μια σοβαρή κατάσταση των ματιών που μπορεί να προκαλέσει τύφλωση. Βλάπτει το οπτικό νεύρο, το οποίο μεταφέρει πληροφορίες από τα μάτια στο οπτικό κέντρο-φλοιό του εγκεφάλου. Αυτή η βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Ο πιο συνηθισμένος τύπος γλαυκώματος δεν δίνει προειδοποιητικά σημάδια και μπορεί να ανιχνευθεί μόνο κατά τη διάρκεια μίας ολοκληρωμένης οφθαλμολογικής εξέτασης.
Εάν δεν ανιχνευθεί και δεν αντιμετωπιστεί, το γλαύκωμα προκαλεί πρώτα απώλεια της περιφερικής όρασης και τελικά μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
Όταν γίνει αντιληπτή η απώλεια όρασης από το γλαύκωμα, μπορεί να είναι ήδη πολύ αργά. Η χαμένη όραση δεν μπορεί να αποκατασταθεί και είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθεί επιπλέον απώλεια όρασης, ακόμη και μετά την έναρξη της θεραπείας με γλαύκωμα, ώσπου να αρχίσει να λειτουργεί επαρκώς η αγωγή.
Ο μόνος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας από απώλεια όρασης και ακόμη και από την τύφλωση από το γλαύκωμα, είναι να επισκέπτεστε τον οφθαλμίατρο και να κάνετε μία ολοκληρωμένη προληπτική οφθαλμολογική εξέταση ρουτίνας.
Μόνο ένας οφθαλμίατρος που έχει εκπαιδευτεί για να εντοπίζει τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια του γλαυκώματος μπορεί να ανιχνεύσει αυτές τις πρώιμες βλάβες και να ξεκινήσει τη θεραπεία του γλαυκώματος πριν εμφανιστεί απώλεια όρασης. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Τι προκαλεί το γλαύκωμα;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το γλαύκωμα προκαλείται από υψηλότερη από την κανονική πίεση μέσα στο μάτι – μια κατάσταση που ονομάζεται οφθαλμική υπερτονία.
Αλλά μερικές φορές το γλαύκωμα μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και όταν η πίεση μέσα στο μάτι – που ονομάζεται ενδοφθάλμια πίεση – είναι φυσιολογική.
Στους περισσότερους τύπους γλαυκώματος, η βλάβη του οπτικού νεύρου και η απώλεια όρασης συμβαίνουν επειδή η πίεση μέσα στο μάτι είναι πολύ υψηλή.
Ο χώρος μεταξύ της διαφανούς μπροστινής επιφάνειας του ματιού (του κερατοειδούς) και του κρυσταλλοειδούς φακού, μέσα στο μάτι, είναι γεμάτος με ένα διαυγές υγρό που ονομάζεται υδατοειδές υγρό. Αυτό το υγρό τρέφει το εσωτερικό του πρόσθιου τμήματος του ματιού. Διατηρεί επίσης το σχήμα του ματιού διατηρώντας μέσα στο μάτι την σωστή πίεση. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Το υδατοειδές υγρό παράγεται συνεχώς από μια δομή που ονομάζεται ακτινωτό σώμα που περιβάλλει το φακό και αποστραγγίζεται από το μάτι μέσω ενός καναλιού τύπου πλέγματος που ονομάζεται δικτυωτός ηθμός. Ο δικτυωτός ηθμός βρίσκεται στη γωνία που σχηματίζεται μέσα στο μάτι όπου συναντώνται ο κερατοειδής και η ίριδα.
Εάν κάτι προκαλέσει αυτή τη γωνία να κλείσει ή τον δικτυωτό ηθμό να φράξει, το υδατοειδές υγρό δεν μπορεί να αποστραγγιστεί από το μάτι αρκετά γρήγορα και η πίεση μέσα στο μάτι αυξάνεται.
Συμπτώματα γλαυκώματος
Οι περισσότεροι τύποι γλαυκώματος συνήθως δεν προκαλούν πόνο και δεν δημιουργούν συμπτώματα έως ότου εμφανιστεί αισθητή απώλεια όρασης.
Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο μία οφθαλμολογική εξέταση ρουτινάς είναι τόσο σημαντική.
Ωστόσο, ένας λιγότερο κοινός τύπος γλαυκώματος – που ονομάζεται οξύ γλαύκωμα κλειστής γωνίας – προκαλεί ξαφνικά, συχνά σοβαρά συμπτώματα θολής όρασης, φωτοστέφανα γύρω από τα φώτα, πόνο στα μάτια, ναυτία και έμετο.
Εάν παρουσιάσετε αυτά τα συμπτώματα, επισκεφθείτε αμέσως τον οφθαλμίατρο, ώστε να ληφθούν μέτρα για τη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης, την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη μόνιμης απώλειας όρασης. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Τύποι γλαυκώματος
Οι δύο κύριοι τύποι γλαυκώματος είναι:
1. Πρωτογενές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας
Αυτός είναι ο πιο κοινός τύπος γλαυκώματος . Στο πρωτογενές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας (POAG), η γωνία αποστράγγισης που οδηγεί στον δικτυωτό ηθμό φαίνεται φυσιολογική, αλλά το υδατοειδές υγρό εξέρχεται από το μάτι πολύ αργά.
2. Γλαύκωμα κλειστής γωνίας
Πρόκειται για έναν λιγότερο συνηθισμένο τύπο γλαυκώματος όπου η γωνία του προσθίου θαλάμου είναι πολύ στενή ή αρχίζει να κλείνει, εμποδίζοντας την κανονική εκροή του υδατοειδούς υγρού.
Το γλαύκωμα κλειστής γωνίας μπορεί να είναι είτε χρόνιο (μια ανατομικά στενή γωνία ή προσωρινά επεισόδια κλεισίματος γωνίας με την πάροδο του χρόνου) ή οξεία (η γωνία περιορίζεται ή κλείνει ξαφνικά).
Ο όρος γλαύκωμα στενής γωνίας χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει το γλαύκωμα που εμφανίζεται όταν η γωνία του προσθίου θαλάμου είναι πολύ μικρή ή είναι μερικώς κλειστή. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Άλλοι τύποι γλαυκώματος
Άλλοι τύποι γλαυκώματος περιλαμβάνουν:
Γλαύκωμα χαμηλής ή κανονικής πίεσης
Σε αυτούς τους τύπους γλαυκώματος, η βλάβη του οπτικού νεύρου και η απώλεια της όρασης εμφανίζονται ακόμη και αν η ενδοφθάλμια πίεση παραμένει φυσιολογική. Η χαμηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να είναι παράγοντας κινδύνου.
Συγγενές γλαύκωμα
Μερικά παιδιά γεννιούνται με μη φυσιολογική ανατομία στην περιοχή της γωνίας του προσθίου θαλάμου, που εμποδίζει το υδατοειδές υγρό να εξέλθει κανονικά από το μάτι. Συνήθως υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, όπως θολός κερατοειδής και ευαισθησία στο φώς.
Δευτερογενές γλαύκωμα
Αυτός ο τύπος γλαυκώματος αναπτύσσεται λόγω επιπλοκών ορισμένων ιατρικών παθήσεων (συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη και της υψηλής αρτηριακής πίεσης). Επίσης συναντάται σε καταστάσεις των ματιών (όπως καταρράκτης και ραγοειδίτιδα) ή μπορεί να δημιουργηθεί ως παρενέργεια φαρμάκων ή λόγω τραύματος στο μάτι. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Διάγνωση του γλαυκώματος
Κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξετάσης ρουτίνας, χρησιμοποιείται ένα μικρό όργανο για τη μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας (που ονομάζεται τονομετρία), ειδικές οφθαλμικές σταγόνες μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να κάνουν τον κερατοειδή λιγότερο ευαίσθητο. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Στην τονομετρία επιπεδώσεως κατά Goldmann (GAT), γίνεται ενστάλαξη οφθαλμικών αναισθητικών σταγόνων και ένας ελαφρύς αισθητήρας αγγίζει απαλά το μάτι για να μετρήσει την πίεση.
Στην τονομετρία χωρίς επαφή (NCT), μια απαλή ριπή αέρα πέφτει για λίγο στο κέντρο του κερατοειδούς για να μετρήσει την πίεση των ματιών. Δεν χρειάζεται ενστάλαξη σταγόνων και η διαδικασία πραγματοποιείται σε λίγα δευτερόλεπτα εντελώς ανώδυνα.
Η φυσιολογική ενδοφθάλμια πίεση θεωρείται συνήθως έως 21 mmHg (χιλιοστά στήλης υδραργύρου) – μια μονάδα μέτρησης με βάση το πόση δύναμη ασκείται εντός μιας συγκεκριμένης καθορισμένης περιοχής.
Οι υψηλότερες μετρήσεις ενδοφθάλμιας πίεσης δείχνουν αυξημένο κίνδυνο γλαυκώματος.
Επιπρόσθετες διαδικασίες και μετρήσεις για την ανίχνευση του γλαυκώματος περιλαμβάνουν τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας απεικόνισης που επιτρέπει την λήψη εικόνων, τομών και μετρήσεων του οπτικού νεύρου και των εσωτερικών δομών του ματιού (βυθοσκόπηση, οπτική τομογραφία συνοχής-OCT, περιμετρία κτλ).
Αυτές οι εικόνες και οι μετρήσεις επαναλαμβάνονται στη συνέχεια σε τακτικά χρονικά διαστήματα έτσι ώστε να διαπιστωθούν οι οποιεσδήποτε αλλαγές. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Θεραπεία γλαυκώματος
Υπάρχουν διάφοροι τύποι θεραπείας του γλαυκώματος, όπως φαρμακευτικές οφθαλμικές σταγόνες, μικροχειρουργική, θεραπείες με λέιζερ και άλλες χειρουργικές επεμβάσεις στα μάτια.
Οι θεραπείες του γλαυκώματος μπορεί να αποτρέψουν επιπλέον απώλεια όρασης, αλλά δεν θα αποκαταστήσουν την όραση που έχει ήδη χαθεί από την ασθένεια.
Ανάλογα με τον τύπο, τη σοβαρότητα και την ανταπόκριση του γλαυκώματος στη θεραπεία, ο οφθαλμίατρος μπορεί να συνταγογραφήσει ιατρική θεραπεία, να συστήνει χειρουργική επέμβαση ή συνδυασμό και των δύο.
Αντιγλαυκωματικά Φάρμακα
Η χρήση τοπικών φαρμάκων (συνταγογραφούμενες οφθαλμικές σταγόνες) είναι η πιο κοινή θεραπεία για το γλαύκωμα. Ο σκοπός των οφθαλμικών σταγόνων του γλαυκώματος είναι η μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης για την πρόληψη της απώλειας όρασης.
Τα ίδια φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του γλαυκώματος χρησιμοποιούνται επίσης για τη θεραπεία της οφθαλμικής υπερτονίας (χωρίς βλάβη οπτικού νεύρου ή απώλεια όρασης), για την πρόληψη της εμφάνισης γλαυκώματος. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Τύποι οφθαλμικών σταγόνων γλαυκώματος
Υπάρχουν πολλές κατηγορίες και πολλές μάρκες οφθαλμικών σταγόνων γλαυκώματος. Ο οφθαλμίατρος θα συνταγογραφήσει το φάρμακο που πιστεύει ότι θα είναι πιο αποτελεσματικό για τις ατομικές σας ανάγκες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτούνται και να συνταγογραφούνται περισσότερες του ενός τύπου οφθαλμικές σταγόνες.
Χρήση οφθαλμικών σταγόνων γλαυκώματος
Το γλαύκωμα είναι συνήθως μια χρόνια πάθηση – που σημαίνει ότι είναι πιθανό να χρειαστεί να χρησιμοποιείτε τις οφθαλμικές σταγόνες κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής σας για να αποτρέψετε την απώλεια όρασης από το γλαύκωμα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει από του στόματος φάρμακα (χάπια) για να μειώσει τον κίνδυνο απώλειας όρασης.
Για τη δική σας ασφάλεια και ευεξία, είναι σημαντικό να παίρνετε καθημερινά τα φάρμακα σας σύμφωνα με τις οδηγίες.
Η μή συμμόρφωση με τα θεραπευτικά σχήματα γλαυκώματος που συνταγογραφούνται είναι μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης από το γλαύκωμα. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Εάν διαπιστώσετε ότι οι οφθαλμικές σταγόνες που χρησιμοποιείτε για το γλαύκωμα σας προκαλόυν δυσανεξία ή είναι ενοχλητικές, μην τις διακόψετε ποτέ χωρίς να συμβουλευτείτε πρώτα τον οφθαλμίατρό, σας σχετικά με μια πιθανή εναλλακτική θεραπεία.
Χειρουργική θεραπεία γλαυκώματος
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή από το φάρμακο για τον έλεγχο του γλαυκώματος και την πρόληψη της απώλειας όρασης.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικής επέμβασης για το γλαύκωμα, όπως:
Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος (MIGS)
Τα τελευταία χρόνια, έχει αναπτυχθεί μια σειρά μικροχειρουργικών διαδικασιών που ονομάζεται ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος (MIGS), για τη μείωση ή εξάλειψη της ανάγκης για φάρμακα γλαυκώματος. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική γλαυκώματος απαιτεί μόνο μικροσκοπικές τομές και προκαλούν λιγότερο τραύμα στο μάτι από τη συμβατική χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος.
Ο στόχος είναι ο ίδιος με την συμβατική χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος: αύξηση της εκροής του υδατοειδούς υγρού από τον οφθαλμό, προκειμένου να μειωθεί η ενδοφθάλμια πίεση και ο κίνδυνος βλάβης του οπτικού νεύρου και απώλειας όρασης. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Χειρουργική του δικτυωτού ηθμού και του trabeculum
Αυτές οι χειρουργικές επεμβάσεις είναι πιο επεμβατικές από την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, αλλά συχνά είναι πιο αποτελεσματικές στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης και στη μείωση της ανάγκης για φάρμακα κατά του γλαυκώματος.
Ο στόχος αυτών των διαδικασιών είναι η δημιουργία νέων καναλιών εξόδου για το υδατοειδές υγρό με αποτέλεσμα την σημαντική μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης.
Χειρουργική επέμβαση με χρήση λέιζερ
Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη χειρουργική επέμβαση γλαυκώματος με λέιζερ ονομάζεται επιλεκτική λέιζερ τραμπεκουλοπλαστική (SLT). Η διαδικασία SLT έχει χρησιμοποιηθεί παγκοσμίως για περισσότερα από 25 χρόνια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρωταρχική θεραπεία για το γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας ή εάν τα φάρμακα είναι αναποτελεσματικά ή εάν αυτά προκαλούν σημαντικές παρενέργειες.
Σύμφωνα με το Glaucoma Research Foundation, η SLT μπορεί να μειώσει την ενδοφθάλμια πίεση κατά περίπου 30%, όταν χρησιμοποιείται ως αρχική θεραπεία για το γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας, αλλά μπορεί να χρειαστούν ένας έως τρείς μήνες για να εμφανιστούν τα αποτελέσματα και το αποτέλεσμα διαρκεί συνήθως μόνο ένα έως πέντε χρόνια. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Η χειρουργική επέμβαση με λέιζερ μπορεί να επαναληφθεί, αλλά τα αποτελέσματα μιας επόμενης διαδικασίας μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά.
Υπάρχουν και άλλες λιγότερο συνηθισμένες θεραπείες του γλαυκώματος.
Πρόληψη του γλαυκώματος
Μπορεί να προληφθεί το γλαύκωμα; Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι η τακτική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο γλαυκώματος – πιθανώς επειδή βελτιώνει τη ροή του αίματος σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των ματιών.
Εκτός από την τακτική άσκηση και έναν ενεργητικό τρόπο ζωής, μπορείτε επίσης να μειώσετε τον κίνδυνο για γλαύκωμα με το να μην καπνίζετε, να διατηρείτε ένα υγιές βάρος και να ακολουθείτε μια υγιεινή δίαιτα. (οφθαλμιατρος χαριλαου θεσσαλονικη – γλαύκωμα)
Διαβάστε περισσότερα για τις οφθαλμικές παθήσεις στην σχετική σελίδα των οφθαλμικών παθήσεων.