καταρράκτης – τι είναι;

Ο καταρράκτης είναι η θόλωση του φυσιολογικά διαφανούς φακού του ματιού. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Τα άτομα που έχουν καταρράκτη, είναι σαν να βλέπουν μέσα από θολωμένο τζάμι. Η θολή όραση που προκαλείται από τον καταρράκτη μπορεί να δυσκολέψει την ανάγνωση, την οδήγηση του αυτοκινήτου (ειδικά τη νύχτα) και την διάκριση λεπτομερειών των αντικειμένων γύρω μας.

Τις περισσότερες φορές ο καταρράκτης αναπτύσσεται αργά και δεν διαταράσσει την όρασή νωρίς, αλλά με τον καιρό, ο καταρράκτης θα επηρεάσει τελικά την όραση και την οπτική οξύτητα.

Αρχικά, ο ισχυρότερος φωτισμός και τα γυαλιά μπορούν να βοηθήσουν να αντιμετωπίσει κανείς τα συμπτώματα του καταρράκτη. Αλλά εάν η μειωμένη όραση παρεμποδίζει τις συνήθεις δραστηριότητες, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση του καταρράκτη. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

Ποιοί είναι οι τύποι καταρράκτη ;

Οι τύποι καταρράκτη περιλαμβάνουν:

• Καταρράκτης που επηρεάζει το κέντρο του φακού (πυρηνικός καταρράκτης)

• Καταρράκτης που επηρεάζει τις άκρες του φακού (φλοιώδης καταρράκτης)

• Καταρράκτης που επηρεάζει το πίσω μέρος του φακού (οπίσθιος υποκαψικός καταρράκτης)

• Συγγενής καταρράκτης

• Μετατραυματικός καταρράκτης

Δείτε στο ακόλουθο βίντεο πώς φαίνονται διάφοροι τύποι καταρράκτη κατά την εξέταση στην σχισμοειδή λυχνία:

ποιά είναι τα συμπτώματα του καταρράκτη;

Μπορεί να μην έχετε συμπτώματα στην αρχή, όταν ο καταρράκτης είναι ήπιος. Αλλά καθώς εξελίσσεται, ο καταρράκτης μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην όρασή σας. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Για παράδειγμα, μπορεί να παρατηρήσετε ότι:

• Η όρασή σας είναι θολή.

• Τα χρώματα φαίνονται ξεθωριασμένα.

• Δεν μπορείτε να δείτε καλά τη νύχτα.

• Οι λαμπτήρες, το ηλιακό φως ή οι προβολείς φαίνονται πολύ φωτεινά.

• Βλέπετε ένα φωτοστέφανο γύρω από τα φώτα.

• Βλέπετε διπλά (αυτό μερικές φορές υποχωρεί καθώς ο καταρράκτης εξελίσσεται).

• Πρέπει να αλλάζετε συχνά τη συνταγή για τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής σας.

Κινδυνεύω να πάθω καταρράκτη;

Ο κίνδυνος για καταρράκτη αυξάνεται όσο μεγαλώνετε. Είστε επίσης σε υψηλότερο κίνδυνο εάν:

• Έχετε ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης.

• Καπνίζετε.

• Πίνετε πολύ αλκοόλ.

• Έχετε οικογενειακό ιστορικό καταρράκτη.

• Έχετε υποβληθεί σε τραυματισμό στα μάτια, χειρουργική επέμβαση στα μάτια ή θεραπεία ακτινοβολίας στο άνω μέρος του σώματός σας.

• Περνάτε πολύ χρόνο στον ήλιο χωρίς την απαραίτητη προστασία (γυαλιά ηλίου).

• Πέρνετε ή έχετε πάρει στεροειδή — φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ορισμένων προβλημάτων υγείας, όπως η αρθρίτιδα ή οι αλλεργίες.

Εάν ανησυχείτε ότι μπορεί να διατρέχετε κίνδυνο για καταρράκτη, μιλήστε με το γιατρό σας. Ρωτήστε αν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Τι προκαλεί τον καταρράκτη;

Συνήθως ο καταρράκτης συμβαίνει λόγω φυσιολογικών αλλαγών στα μάτια σας καθώς μεγαλώνετε.

Στίς νεαρές ηλικίες, ο φυσιολογικός φακός στο μάτι είναι καθαρός και διαυγής. Γύρω στην ηλικία των 40, οι πρωτεΐνες στον φακό του ματιού σας αρχίζουν να διασπώνται και να συγκεντρώνονται μεταξύ τους. Αυτή η συσσώρευση δημιουργεί μια θολή περιοχή στον φακό του ματιού σας — γνωστή ως καταρράκτης. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

Με την πάροδο του χρόνου, ο καταρράκτης χειροτερεύει και θολώνει περισσότερο τον φακό του ματιού.

Άλλοι παράγοντες όπως: διαβήτης, κάπνισμα, λήψη αλκοόλ, οικογενειακό ιστορικό καταρράκτη, τραυματισμός στα μάτια, χρόνια έκθεση σε ηλιοφάνεια, λήψη στεροειδών φαρμάκων, μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη.

Ποιά Είναι Η Θεραπεία Του Καταρράκτη;

Όταν τα γυαλιά δεν αρκούν για να σας δώσουν μια ικανοποιητική και ευκρινή όραση, η μόνη αποτελεσματική θεραπεία είναι η χειρουργική αποκατάσταση του καταρράκτη (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη). Δεν υπάρχουν σταγόνες ή άλλα φάρμακα που να αντιμετωπίζουν τον καταρράκτη. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Πότε πρέπει να σκεφτείτε την διενέργεια χειρουργικής επέμβασης-Εγχείρησης;

• Συνήθως η πραγματοποίηση χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη γίνεται όταν ο καταρράκτης αρχίζει να επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας ή να επηρεάζει την ικανότητα σας να εκτελείτε κανονικές καθημερινές δραστηριότητες, όπως η ανάγνωση ή η οδήγηση τη νύχτα.

• Εναπόκειται σε εσάς και τον οφθαλμίατρο σας να αποφασίσετε πότε είναι κατάλληλη η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη.

• H υπερβολική καθυστέρηση της χειρουργικής επέμβασης μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την μεγάλη σκλήρυνση του καταρράκτη, με αποτέλεσμα η χειρουργική αποκατάσταση του, όταν τελικά γίνει η επέμβαση, να είναι δυσκολότερη. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης-Εγχείρησης του καταρράκτη;

• Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη περιλαμβάνει την αφαίρεση του θολωμένου φακού και την αντικατάσταση του με έναν καθαρό διαυγή τεχνητό φακό (ενδοφακός). Ο τεχνητός φακός, που ονομάζεται ενδοφακός, τοποθετείται στο ίδιο μέρος με τον φυσικό φακό και παραμένει μόνιμα σε αυτή την θέση. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

• Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη πραγματοποιείται σε κλινικές που διαθέτουν χειρουργεία με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Δεν θα χρειαστεί να μείνετε στην κλινική μετά τη χειρουργική επέμβαση. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

• Σε περίπτωση που λαμβάνετε αντιπηκτικά φάρμακα, ενδέχεται να χρειαστεί να τα σταματήσετε λίγες ημέρες πρίν από την επέμβαση.

• Κατά τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, ο οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί τοπικό αναισθητικό σε μορφή σταγόνων για να μουδιάσει την περιοχή στα μάτια σας. Συνήθως μένετε ξύπνιοι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, κάτι που σημαίνει ότι δεν γίνεται γενική αναισθησία αλλά μόνο τοπική. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

Η χειρουργική αποκατάσταση του καταρράκτη με την μέθοδο της φακοθρυψίας και η προετοιμασία της επέμβασης περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

• Ενστάλλαξη σταγόνων διαστολής της κόρης (μυδριατικές σταγόνες).

• Τοπική αναισθησία με σταγόνες. Σπάνια απαιτείται οπισθοβολβική αναισθησία ή μέθη.

• Χειρουργική προετοιμασία και αποστείρωση της περιοχής με χρήση betadine, τοποθέτηση ειδικού καλύμματος (drape) και τοποθέτηση βλεφαροδιαστολέα.

• Δημιουργία πλάγιας τομής.

• Έγχυση ιξωδοελαστικού διαλύματος στον πρόσθιο θάλαμο για την παροχή χώρου εργασίας και την προστασία της εσωτερικής επιφάνειας (ενδοθηλίου) του κερατοειδούς.

• Δημιουργία κύριας τομής του κερατοειδούς.

• Δημιουργία καψουλόρηξης: είναι η δημιουργία ενός ανοίγματος στο πρόσθιο περιφάκιο για να αποκτηθεί πρόσβαση στον φλοιό και τον πυρήνα του φακού. Το μεγαλύτερο μέρος του περιφακίου αφήνεται ανέπαφο για να παρέχει μια θήκη για την εισαγωγή του ενδοφακού (τεχνητού φακού). Αρχικά, δημιουργείται μια γωνιακή γλωττίδα στην κάψουλα. Αυτή η γλωττίδα στη συνέχεια έλκεται με καμπυλόγραμμική κίνηση για να δημιουργηθεί ένα κυκλικό άνοιγμα. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό χειρουργικό βήμα, καθώς τυχόν λάθη μπορεί να κάνουν την αφαίρεση του καταρρακτικού φακού και την εισαγωγή του ενδοφθάλμιου ενδοφακού (IOL) πολύ δύσκολη. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

• Υδροδιαχωρισμός: Ο φλοιός του φακού διαχωρίζεται από το υπερκείμενο περιφάκιο με έγχυση ενός ισορροπημένου διαλύματος άλατος (BSS) μεταξύ του φλοιού και του περιφακίου. Ο χειρουργός μπορεί στη συνέχεια να περιστρέψει τον φακό για να διασφαλίσει ότι κινείται ελεύθερα.

• Μπορεί παρομοίως να πραγματοποιηθεί υδροδιαχωρισμός για τον διαχωρισμό του πυρήνα από το επιπυρήνιο. Ο σκοπός είναι να αφήσουμε το επιπυρηνικό κέλυφος για να προστατεύσουμε το οπίσθιο περιφάκιο κατά τα πρώτα στάδια της φακοθρυψίας και αφαίρεσης του πυρήνα, αλλά αυτό το βήμα συχνά δεν εκτελείται και αφαιρείται ολόκληρος ο πυρήνας μαζί με το επιπυρήνιο. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

• Θρυμματισμός και αναρρόφηση του πυρήνα του φακού. Το probe της φακοθρυψίας χρησιμοποιεί υπερηχητική ενέργεια για να διασπάσει τον πυρήνα του φακού και ταυτόχρονα αναρροφά τα θραύσματα του πυρήνα που δημιουργούνται. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες τεχνικές, συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής «διαίρει και βασίλευε», όπου ο πυρήνας χωρίζεται πρώτα σε δύο κύρια κομμάτια. Άλλες τεχνικές χρησιμοποιούν ένα ειδικό εργαλείο (chopper) ως δεύτερο όργανο για τον τεμαχισμό του πυρήνα σε πολλά κομμάτια. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

• Αναρρόφηση φλοιού. Ο φλοιός αναρροφάται και απομακρύνεται από το περιφάκιο. Πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να αποφευχθεί το σκίσιμο του περιφακίου και η διαρροή του υαλοειδούς στον πρόσθιο θάλαμο.

• Πλήρωση του σάκου του περιφακίου με ιξωδοελαστικό διάλυμα (αυτό είναι λιγότερο ιξώδες από αυτό που χρησιμοποιήθηκε για την πλήρωση του πρόσθιου θαλάμου στα πρώτα στάδια), δημιουργώντας έναν χώρο στον οποίο γίνεται η ένθεση του ενδοφακού.

• Τοποθέτηση του ενδοφθάλμιου ενδοφακού (IOL). Ο ενδοφακός αποτελείται από το οπτικό τμήμα και δύο απτικά (βραχίονες). Ο φακός εισάγεται στο περιφάκιο μέσω ενός εργαλείου (iol injector) και ξετυλίγεται αυτόματα. Τα απτικά εκτείνονται προς τα έξω στην περιφέρεια του σάκου για να διατηρήσουν το οπτικό μέσα στο κέντρο του σάκου. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

• Αφαίρεση ιξωδοελαστικού από τον σάκο και τον πρόσθιο θάλαμο.

• Ενυδάτωση των τομών του κερατοειδούς με διάλυμα BSS, η οποία προκαλεί οίδημα στα τοπικά κύτταρα του κερατοειδούς και επιτρέπει το κλείσιμο των τομών χωρίς ράμματα. Έγχυση αντιβιοτικού στον πρόσθιο θάλαμο μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί για να μειώσει τον κίνδυνο της ενδοφθαλμίτιδας.

• Εκτίμηση για διαρροή στεγνώνοντας την περιοχή της τομής και πιέζοντας απαλά προς τα κάτω τον κερατοειδή.

• Εφαρμογή τοπικών αντιβιοτικών οφθαλμικών σταγόνων, καθώς και τοπικού στεροειδούς. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

τύποι ενδοφακών

Υπάρχουν αρκετοί τύποι ενδοφακών οι οποίοι έχουν στόχο να προσδώσουν την καλύτερη δυνατή όραση στην μακρίνή ή και στην κοντινή απόσταση. Οι τεχνητοί αυτοί φακοί είναι κατασκευασμένοι από υλικά τα οποία δεν φθείρονται και μένουν μέσα στο μάτι εφ’όρου ζωής.

απλοί μονοεστιακοί ενδοφακοί

Αυτοί οι ενδοφακοί διαθέτουν μία μόνο εστία και προσδίδουν πολύ καλή μακρινή όραση. Σε περίπτωση που υπάρχει αστιγματισμός μπορούν να συνταγογραφηθούν μακρινά γυαλιά. Για την κοντινή-διάμεση όραση μπορεί να εφαρμοστεί η τεχνική monovision, κατά την οποία στο μη επικρατητικό μάτι αφήνεται επίτηδες λίγη μυωπία, ώστε να γίνεται εφικτή η εστίαση στις κοντινές-διάμεσες αποστάσεις. Εναλλακτικά για την διόρθωση της κοντινής όρασης συνταγογραφούνται γυαλιά. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

τορικοί Απλοί ενδοφακοί

Χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις που θέλουμε να διορθωθεί, εκτός από το σφαίρωμα και ο αστιγματισμός.

Αυτοί οι ενδοφακοί δίνουν άριστη μακρινή όραση. Για την διόρθωση της κοντινής-διάμεσης όρασης μπορεί να εφαρμοστεί η τεχνική monovision, κατά την οποία στο μη επικρατητικό μάτι αφήνεται επίτηδες λίγη μυωπία, ώστε να γίνεται εφικτή η εστίαση στις κοντινές-διάμεσες αποστάσεις. Εναλλακτικά για την διόρθωση της κοντινής όρασης συνταγογραφούνται γυαλιά.

απλοί πολυεστιακοί ενδοφακοί

Αυτοί οι ενδοφακοί χαρίζουν πολύ καλή μακρινή αλλά και κοντινή όραση χωρίς γυαλιά.

Μειονεκτήματα τους αποτελούν το υψηλό κόστος, καθώς και η παρουσία δυσφωτοπικών φαινομένων σε ορισμένους ασθενείς, κατά τα οποία, σε ορισμένες συνθήκες φωτισμού, ενδέχεται να εμφανίζονται ομόκεντροι κύκλοι στην όραση.

Σε περιπτώσεις που συνυπάρχει αστιγματισμός μεγαλύτερος του ενός βαθμού συνίσταται η χρήση τορικών πολυεστιακών ενδοφακών (βλέπε παρακάτω).

τορικοί πολυεστιακοί ενδοφακοί

Χρησιμοποιούνται στις περιπτώσεις που υπάρχει αστιγματισμός μεγαλύτερος του ενός βαθμού και επιδιώκεται ταυτόχρονα η διόρθωση τόσο της μακρινής όσο και της κοντινής όρασης, χωρίς γυαλιά.

Μειονεκτήματα τους αποτελούν το υψηλό κόστος, καθώς και η παρουσία δυσφωτοπικών φαινομένων σε ορισμένους ασθενείς, κατά τα οποία, σε ορισμένες συνθήκες φωτισμού, μπορεί να εμφανίζονται ομόκεντροι κύκλοι στην όραση. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

ενδοφακοί μεγάλου-Διευρημένου βάθους εστίασης (eDOF)

Αυτοί οι ενδοφακοί, παρόλο ότι δεν είναι πολυεστιακοί, προσδίδουν μία αρκετά καλή μακρινή και κοντινή-διάμεση όραση χωρίς να χρειάζονται γυαλιά. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στο μεγάλο βάθος εστίασης που διαθέτουν.

Πλεονεκτήματα τους αποτελούν η απουσία δυσφωτοπικών φαινομένων (που εμφανίζονται στους πολυεστιακούς ενδοφακούς), καθώς και το σχετικά χαμηλό κόστος (χαμηλότερο από τους πολυεστιακούς).

Μειονεκτήματά τους είναι η αδυναμία διόρθωσης του αστιγματισμού και άρα η αντένδειξή τους σε παρουσία αστιγματισμού άνω του ενός βαθμού, καθώς και η ατελής διόρθωση της κοντινής όρασης (σε αντίθεση με τους πολυεστιακούς ενδοφακούς που διορθώνουν πολύ καλά την κοντινή όραση).

Για την καλύτερη διόρθωση της κοντινής όρασης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα η τεχνική monovision, κατά την οποία στο μη επικρατητικό μάτι αφήνεται επίτηδες λίγη μυωπία, ώστε να γίνεται εφικτή η εστίαση στην κοντινή απόσταση. (καταρρακτης ματιων θεσσαλονικη)

τί να περιμένω μετά από την επέμβαση-Εγχείρηση του καταρράκτη;

Μόλις ολοκληρωθεί η επέμβαση και φύγει η επίδραση του αναισθητικού, ενδέχεται να αισθανθείτε ήπιες ενοχλήσεις για κάποιες ώρες. Ο γιατρός θα σας δώσει τις μετεγχειρητικές οδηγίες και την μετεγχειρητική αγωγή και στη συνέχεια θα μπορέσετε να επιστρέψετε στο σπίτι σας. Δεν είναι απαραίτητη η νοσηλεία σας στην κλινική.

Μετά την επέμβαση του καταρράκτη ενδέχεται η όραση σας να είναι κάπως θολή για 1-2 ημέρες, συνήθως όμως η όραση είναι πολύ καλή από την πρώτη κιόλας ημέρα. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

Εάν πάσχετε ταυτόχρονα και από άλλες οφθαλμικές παθήσεις (π.χ ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, γλαύκωμα κτλ), τότε ενδέχεται ακόμα και μετά την επέμβαση του καταρράκτη η όραση σας να μην είναι εντελώς καθαρή. Συζητείστε με τον γιατρό σας σχετικά με την καλύτερη αντιμετώπιση των υπόλοιπων παθήσεων των ματιών σας.

τί πρέπει να προσέχω μετά την επέμβαση-Εγχείρηση του καταρράκτη;

Θα πρέπει για κάποιες ημέρες μετά την επέμβαση να αποφεύγετε:

• Την έντονη σωματική άσκηση.

• Την επαφή του χειρουργημένου ματιού με νερά, χημικά, σαπουνάδες, σκόνη, καπνό.

• Να πιέζετε και να τρίβετε τα μάτια. Καλό είναι τις πρώτες 3 ημέρες να κοιμηθείτε είτε ανάσκελα είτε από την αντίθετη πλευρά του χειρουργημένου ματιού.

Ακολουθείστε επακριβώς τις οδηγίες που θα σας δώσει ο γιατρός σας, όσο αφορά την μετεγχειρητική αγωγή, καθώς και τί πρέπει να αποφεύγετε μετά την επέμβαση.

μπορεί να ξαναδημιουργηθεί ο καταρράκτης μετά την επέμβαση-Εγχείρηση;

Η αφαίρεση του καταρράκτη με την μέθοδο της φακοθρυψίας είναι οριστική και έτσι δεν μπορεί να ξαναδημιουργηθεί καταρράκτης.

Σε κάποιες περιπτώσεις ενδέχεται, λόγω πολλαπλασιασμού κάποιων αναπομείναντων κυττάρων, να υπάρξει θόλωση του οπισθίου περιφακίου, δηλαδή του ιστού ο οποίος βρίσκεται ακριβώς πίσω από τον τεχνητό φακό που τοποθετήθηκε κατά την επέμβαση καταρράκτη. (επεμβαση-εγχειρηση καταρρακτη θεσσαλονικη)

Αυτή η κατάσταση, που ονομάζεται δευτερογενής καταρράκτης, είναι εύκολα αντιμετωπίσιμη με διενέργεια yag laser οπίσθιας καψουλοτομής.

Για περισσότερες πληροφορίες που αφορούν την πάθηση του καταρράκτη διαβάστε εδώ.